Szczepienia ochronne dzieci mają na celu wytworzenie odporności przeciwko groźnym chorobom zakaźnym. W większości są to schorzenia , których nadal nie umiemy skutecznie leczyć, jednak potrafimy im zapobiegać — właśnie za sprawą szczepionek.

Szczepienia dzieci to ważny element profilaktyki. Szczepionki chronią przed groźnymi chorobami i powikłaniami z nimi związanymi. Dzięki nim można skutecznie ograniczyć ryzyko występowania wielu poważnych schorzeń.

Czym są szczepienia obowiązkowe?

Są to obligatoryjne szczepienia ochronne realizowane zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych (PSO), czyli tzw. kalendarzem szczepień. Jest on aktualizowany każdego roku i ogłoszony w komunikacie Głównego Inspektora Sanitarnego. W dokumencie tym znajdują się szczegółowe informacje dotyczące zarówno zakresu obowiązkowych szczepień, jak i wieku dzieci, które powinny być im poddane.

Szczepienia obowiązkowe są bezpłatne (bez żadnych dodatkowych opłat), a przeprowadza się je w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.

Szczepienia nieobowiązkowe (zalecane) dla dzieci

Szczepienia nieobowiązkowe, ale zalecane rozszerzają zakres ochrony dziecka. Nie są jednak refundowane, więc należy za nie uiścić stosowną opłatę. Tylko niektóre ze szczepień zalecanych ujęto częściową refundacją, jednak wyłącznie w wybranych grupach pacjentów. Szczepionkę można zakupić we własnym zakresie w punkcie szczepień lub aptece (wyłącznie na podstawie recepty).

Do szczepień zalecanych zaliczamy szczepienia przeciwko:

  • meningokokom
  • grypie
  • WZW typu A
  • ospie wietrznej
  • odkleszczowemu zapaleniu mózgu
  • wirusowi brodawczaka (HPV)

Kalendarz szczepień obowiązkowych

Szczepienia w 1. roku życia dziecka

W ciągu 24 godzin od urodzenia:

  • przeciw gruźlicy (szczepionka BCG)
  • przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (WZW typu B)

W 2. miesiącu życia (po ukończeniu 6 tygodnia życia):

  • przeciw zakażeniom wywołanym przez rotawirusy (pierwsza dawka szczepienia podstawowego)
  • przeciw WZW typu B (druga dawka szczepienia podstawowego)
  • przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi (pierwsza dawka szczepienia podstawowego)
  • przeciwko inwazyjnym zakażeniom Hib (Haemophilus influenzae) typu B (pierwsza dawka szczepienia podstawowego)
  • przeciwko inwazyjnym zakażeniom Streptococcus pneumoniae (pierwsza dawka szczepienia podstawowego)

W 4. miesiącu życia:

  • przeciw zakażeniom wywołanym przez rotawirusy (druga dawka szczepienia podstawowego)

Po ukończeniu 14. tygodnia życia:

  • przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi (druga dawka szczepienia podstawowego)
  • przeciwko inwazyjnym zakażeniom Hib (Haemophilus influenzae) typu B (druga dawka szczepienia podstawowego)
  • przeciw ostremu nagminnemu porażeniu dziecięcemu, czyli Poliomyelitis (pierwsza dawka szczepienia podstawowego)
  • przeciwko inwazyjnym zakażeniom Streptococcus pneumoniae (druga dawka szczepienia podstawowego)

W 5.–6. miesiącu życia:

  • przeciw zakażeniom wywołanym przez rotawirusy (trzecia dawka szczepienia podstawowego)
  • przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi (trzecia dawka szczepienia podstawowego)
  • przeciwko inwazyjnym zakażeniom Hib (Haemophilus influenzae) typu B (trzecia dawka szczepienia podstawowego)
  • przeciw ostremu nagminnemu porażeniu dziecięcemu, czyli Poliomyelitis (druga dawka szczepienia podstawowego)

W 7. miesiącu życia:

  • przeciw WZW typu B (trzecia dawka szczepienia podstawowego)

Szczepienia w 2. roku życia dziecka

W 13–15 miesiącu życia:

  • przeciw odrze, śwince, różyczce
  • przeciwko inwazyjnym zakażeniom Streptococcus pneumoniae (trzecia dawka szczepienia podstawowego)

W 16–18 miesiącu życia:

  • przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi (czwarta dawka szczepienia podstawowego)
  • przeciw ostremu nagminnemu porażeniu dziecięcemu, czyli Poliomyelitis (trzecia dawka szczepienia podstawowego)
  • przeciwko inwazyjnym zakażeniom Hib (Haemophilus influenzae) typu B (czwarta dawka szczepienia podstawowego)
  • przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi (pierwsza dawka szczepienia przypominającego)
  • przeciw Poliomyelitis (szczepienie przypominające)
  • przeciw odrze, śwince, różyczce (szczepienie przypominające)
  • przeciw odrze, śwince, różyczce (szczepienie przypominające)

Szczepienia w 6. roku życia dziecka

  • przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi (pierwsza dawka szczepienia przypominającego)
  • przeciw Poliomyelitis (szczepienie przypominające)
  • przeciw odrze, śwince, różyczce (szczepienie przypominające)
  • przeciw odrze, śwince, różyczce (szczepienie przypominające)

Szczepienia w 10. roku życia

  • przeciw odrze, śwince, różyczce (szczepienie przypominające)

Szczepienia w 14. roku życia

  • przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi (druga dawka szczepienia przypominającego)

Szczepienia w 19. roku życia

  • przeciw błonicy, tężcowi (trzecia dawka szczepienia przypominającego)

Jakie szczepienia dla dzieci urodzonych przedwcześnie?

Dzieci urodzone przedwcześnie podlegają wszystkim szczepieniom w ramach obowiązkowego Programu Szczepień Ochronnych. Istnieją jednak różnice w rodzaju szczepionek podawanych wcześniakom. Oprócz tego niektóre szczepionki, np. przeciw pneumokokom, należy podać w możliwie jak najwcześniejszym terminie ze względu na wysokie ryzyko zarażenia.

Szczepienie 5-latka i starszych dzieci

Oprócz wymienionych powyżej szczepień dla dzieci w wieku od 5 lat zalecane jest szczepienie przeciw COVID-19.