„Witaminki, witaminki dla chłopczyka i dziewczynki, wszyscy mamy dziarskie minki, bo zjadamy witaminki” – tak brzmi refren znanej, dziecięcej piosenki zespołu Fasolki, popularyzującej zdrowe odżywianie. Zapotrzebowanie na witaminy powinno być pokrywane w pierwszej kolejności z pokarmu, a dopiero w dalszej z suplementów. Jakie produkty są najbogatsze w witaminę E?

Witamina E, nazywana też witaminą młodości, to jeden z przeciwutleniaczy, który zabezpiecza organizm przed działaniem wolnych rodników. Wspomaga jego odporność, opóźnia procesy starzenia i chroni przed wieloma chorobami.

Witamina E — właściwości

Witamina E należy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Stanowi źródło życia, bo jest niezbędna, by doszło do zapłodnienia. Pomaga chronić komórki organizmu przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Usprawnia również czynność limfocytów T, które odpowiedzialne są za odpowiedź immunologiczną w przypadku ataku chorobotwórczych drobnoustrojów. Jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Warto więc wiedzieć, w jakich produktach spożywanych na co dzień występuje witamina E. O niedoborze witaminy E mówi się niezwykle rzadko, bo i stan ten jest diagnozowany sporadycznie. Dotyczy najczęściej pacjentów, u których rozpoznane zostały zaburzenia wchłaniania tłuszczu. Niedobór witaminy E może również wystąpić u chorych na mukowiscydozę i celiakię.

Witamina E - jak wpływa na organizm i dlaczego jej potrzebujemy?

Witamina E to grupa tokoferoli i tokotrienoli o różnej aktywności biologicznej. Jest antyoksydantem, chroniącym komórki przed szkodliwymi utleniaczami i rozwojem nowotworów. Chroni też czerwone krwinki i hamuje odkładanie się blaszki miażdżycowej w naczyniach krwionośnych, co może opóźniać rozwój choroby wieńcowej. Witamina E bierze udział w dostarczaniu składników odżywczych do komórek, jest także wykorzystywana w leczeniu chorób serca i zaburzeń mięśniowych, a to tylko te najważniejsze funkcje.

Ze względu na powszechne występowanie tokoferoli i tokotrienoli w przyrodzie, u dorosłych zazwyczaj nie obserwuje się ich niedoborów. Dzienna dawka witaminy E w organizmie zdrowego dorosłego powinna wynosić 12 mg. Niedobory można zauważyć przy ciężkiej awitaminozie oraz u dzieci, które mają nieurozmaiconą dietę. W takim przypadku polecamy Multi Sanostol, dostarczające dziecku wszystkich, niezbędnych składników.

Zawartość witaminy E w 100 g wybranych produktów spożywczych:

Źródło: http://dieta.mp.pl/zasady/62907,witamina-e

Witamina E a dieta

Dobrze zbilansowana dieta pokrywa dzienne zapotrzebowanie na witaminę E. Znaleźć możemy ją przede wszystkim w roślinach. Jest jednak wiele produktów pochodzenia zwierzęcego, w których jest magazynowana. Witamina E wpływa na wiele funkcji życiowych, dlatego też w codziennej diecie zdecydowanie nie może zabraknąć produktów bogatych w tę substancję.

Spore jej dawki witaminy E są w olejach roślinnych, takich jak: słonecznikowy, z orzechów włoskich, rzepakowy, arachidowy. Obecna jest ona również w oliwie z oliwek, która jest ponadto źródłem potasu, fosforu, żelaza oraz witamin A i C. Witamina E występuje również w orzechach laskowych i włoskich. Nie powinno ich zabraknąć w diecie dziecka, gdyż dostarczają wielu cennych dla jego zdrowia i rozwoju składników – wspomnieć należy choćby o cynku, fosforze, magnezie i wapniu. Wymienione minerały są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, wpływają prawidłowo na stan skóry, poprawiają pamięć i koncentrację. Jako przekąskę warto też zaserwować najmłodszym pestki słonecznika i dyni, bo i one kryją w sobie spore pokłady witaminy E. Nasiona słonecznika to również źródło witaminy A, zaś obecna w pestkach dyni lecytyna usprawni pracę mózgu. Dodatkowo pomoże zwalczyć w sposób naturalny pasożyty układu pokarmowego. Korzystne dla zdrowia jest również regularne sięganie po migdały. Wyróżniają się one wysoką zawartością witaminy E, PP, a także cynku, magnezu, potasu i wapnia. Są źródłem żelaza i białka.

Witamina E — gdzie występuje?

Dużo mówi się o zbilansowanej diecie, bogatej w różnorodne produkty pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. Posiłkiem, obok śniadania, obiadu i kolacji, równie dobrze mogą być drobne przegryzki, które warto zaproponować zamiast słodyczy:

  • Orzechy laskowe – idealne na przekąskę, jako zamiennik chipsów do seansu telewizyjnego, albo po prostu do podgryzania podczas czytania książki. Spośród wszystkich orzechów, to właśnie laskowe są najbogatsze w witaminę E, a do tego są niezastąpionym źródłem wapnia, potasu, magnezu i fosforu. Orzechy można również wykorzystać do ciast i sałatek, wzbogacając ich smak oraz wartość odżywczą.
  • Pestki dyni – kolejna przekąska do chrupania. Można je jeść pod różnymi postaciami (prażone, suszone, przerabiane) i zawsze świetnie smakują oraz, co najważniejsze, mają mnóstwo składników odżywczych: witaminę E, K i B6, ponadto: żelaza, wapnia, cynku i potasu.
  • Natka pietruszki – idealna do wszystkiego; do kanapek, sałatek, zup, potraw mięsnych i dań jarskich. Wzbogaca smak i jest źródłem witamin i minerałów. Natka pietruszki uważana jest za „superfood”, czyli produkt spożywczy o niezwykłych właściwościach prozdrowotnych.
  • Szpinak – to rodzaj warzywa, które docenia się dopiero z czasem. Kolejny produkt, który obfituje w składniki odżywcze. Znajduje się w nich nie tylko witamina E, ale i m.in. żelazo, beta-karoten, kwas foliowy, potas, witamina C i wiele innych.
  • Papryka – doskonała zarówno do chrupania na surowo, jak i do sałatek, dań oraz przetworów. Kolor nie ma znaczenia – zielona, czerwona i żółta papryka jest równie zdrowa, smaczna. Dobrze jest często ją spożywać również ze względu na niezwykle wysoką zawartość witaminy C.
  • Witamina E z ogrodu — witamina E znajduje się także w warzywach. Jest ona obecna w papryce, która jest również prawdziwym strażnikiem odporności: w 100 g tego warzywa kryje się aż 144 mg witaminy C. Dostarcza organizmowi ponadto sporych ilości beta-karotenu, żelaza, kwasu foliowego i potasu.
  • Doskonałym źródłem witaminy E jest także natka pietruszki, która nie bez przyczyny znalazła się w pierwszej dziesiątce najzdrowszych warzyw świata. Jej jedzenie to ponadto uzupełnienie dawek witaminy C i witaminy K.
  • Witamina E „ukrywa się” także w szpinaku, czosnku, marchwi, kapuście, sałacie, brukselce.
Jest ona również obecna w wybranych produktach pochodzenia zwierzęcego, choćby w mleku, jajkach czy maśle. W urozmaiconej diecie, obfitującej w warzywa i owoce, tokoferoli i tokotrienoli jest pod dostatkiem. Nawet osoby z alergiami pokarmowymi i uczuleniami na pewne produkty z łatwością znajdą zamienniki dostarczające do organizmu tej tzw. witaminy młodości.

Objawy niedoboru witaminy E

Zasadniczo u zdrowych osób dorosłych kliniczne objawy niedoboru witaminy E raczej nie są obserwowane. U dzieci także występują rzadko, chociaż istnieje takie prawdopodobieństwo. Może wówczas występować m.in. zmęczenie i rozdrażnienie, anemia, pogorszenie widzenia i wypadanie włosów, osłabienie odporności, kłopoty z koncentracją, a nawet neurologiczne. Na szczęście witamina E jest rozpowszechniona w przyrodzie, więc ryzyko ewentualnych deficytów w organizmie jest dość niskie. Czy zatem możliwe jest przedawkowanie witaminy E? Jest to raczej trudne, szczególnie jeśli przyjmujemy ją wyłącznie wraz z pożywieniem. Warto jednak zachować ostrożność, stosując leki i suplementy diety. Teoretycznie może dojść do przedawkowania, jeśli przyjmowane są dawki powyżej 1000 mg/dobę. Niemniej ewentualny nadmiar witaminy E jest metabolizowany i usuwany z organizmu.

Czy niedobór witaminy E jest groźny dla organizmu dziecka?

Najbardziej niebezpieczne dla organizmu dziecka są przewlekłe i długotrwałe niedobory witaminy E. Podkreślić jednak należy, że występują one głównie w przypadku występowania zespołów złego wchłaniania, wad dróg żółciowych u dzieci czy zespołu Bassena-Kornzweiga (ABL). Na pewne deficyty witaminy E mogą być również narażone wcześniaki karmione pokarmem sztucznym. Może wówczas dojść do zaburzeń rdzeniowo-móżdżkowych. Ewentualne niedobory witaminy E mogą być stwierdzone przez lekarza po przeprowadzeniu niezbędnych badań. Wówczas może być konieczne leczenie lub suplementacja witaminą E w odpowiednich dawkach.

Podsumowanie

  • Witamina E występuje w bardzo wielu produktach spożywanych na co dzień, w tym przede wszystkim w warzywach i owocach.
  • Rola witaminy E w organizmie człowieka, w tym również dzieci, jest bardzo ważna i obejmuje różne funkcje życiowe.
  • W codziennej diecie nie może zabraknąć produktów, w których występuje witamina E.
  • Chociaż niedobory witaminy E występują rzadko, trzeba dbać o optymalną ilość tego składnika w codziennej diecie dziecka.
  • W ramach profilaktyki warto stosować suplementy z witaminą E, np. Multi Sanostol.