Na rozwój fizyczny i psychiczny dziecka najlepiej wpływają kontakty z innymi dziećmi, a wcześniej z rodzicami. W miarę rozwoju maluchy i spędzają coraz więcej czasu z innymi dziećmi i coraz mniej z dorosłymi, w tym także z najbliższą rodziną. Zaskakująco wcześnie pojawia się u naszych pociech zainteresowanie innymi – już kilkumiesięczne dzieci dostrzegają inne niemowlęta, uśmiechają się do nich, gaworzą, starają się je dotykać. W miarę upływu czasu kontakty te stają się coraz bardziej zaawansowane i złożone. Dzieci cieszą się także z obecności rodziców, rozpoznają ich twarze. Nie spieszmy się jednak z wysyłaniem dzieci do żłobków. Natomiast wskazane jest posłanie dziecka do przedszkola w wieku 4-5 lat. W tym okresie życia dziecka warto także skorzystać z porady logopedy. To moment, w którym można „wyłapać” i skorygować niektóre wady mowy i słuchu.

Socjalizacja poprzez zabawę

Ważnym miejscem w psychospołecznym rozwoju dziecka jest integracja z rówieśnikami. Wiek przedszkolny to idealny czas na naukę życia w społeczeństwie poprzez zabawę. Szczególne znaczenie mają rozrywki, w których dzieci mogą wcielać się w określone postaci - mamę, policjanta, strażaka. Dzięki nim, dziecko samodzielnie ustanawia zasady i organizuje swoje działania, bez podporządkowywania się regułom, narzucanym z zewnątrz.

Poprzez zabawę, dzieci poznają różne role społeczne, rodzinne i zawodowe. To czas na eksplorację własnej tożsamości płciowej, w którym dziewczynki zazwyczaj odgrywają role kobiece, zaś chłopcy męskie. Zabawa sprzyja nawiązywaniu nowych kontaktów społecznych. Młodsze dzieci zwykle wolą samotną zabawę, pozostając w roli obserwatora, bądź kopiując zachowania rówieśników. Pod koniec okresu przedszkolnego, dzieci stają się zdolne do zabaw zespołowych, w których ustalają wspólny cel i plan działania.

Wspólna zabawa sprzyja nauce negocjacji i osiągania kompromisu we współpracy z innymi. Poza tym przedszkole to czas, kiedy dziecko zaczyna wczuwać się w odgrywane postaci, ucząc się jednocześnie empatii i regulacji własnych emocji.

RADA: Warto korzystać ze wszystkich zajęć dodatkowych, które mogą zapewnić dziecku przedszkola. Szczególnie wartościowe są zajęcia muzyczne - rytmika, śpiewanie; zajęcia ruchowe - gimnastyka korekcyjna; zajęcia plastyczne - malowanie, rysowanie. Dobrze, jeśli dziecko od małego przyzwyczaja się do aktywności fizycznej i do urozmaiconych zajęć.

Relacje z rówieśnikami

W okresie wczesnego dzieciństwa, rówieśnicy są punktem odniesienia dla kształtowania własnej tożsamości. To czas powstawania paczek, zawiązywania się pierwszych przyjaźni i oczarowań płcią przeciwną.

Choć relacje z rówieśnikami mają kluczowy wpływ na rozwój emocjonalny i społeczny dziecka, należy pamiętać, że równie istotne są relacje dzieci z dorosłymi.

Rozwój fizyczny

Rozwój fizyczny dzieci jest sprawą indywidualną. Przedszkole i zerówka to etap, który każde dziecko powinno przejść, by właściwie się rozwijać. Poza nauką życia w społeczeństwie, przedszkolaki uczą się zdrowej rywalizacji i współpracy. Opiekunowie pokazują im, że dla osiągnięcia celu ważna jest współpraca. W okresie szkolnym, dzieci nie powinny być zwalniane z zajęć wychowania fizycznego. To właśnie gry zespołowe są jedną z najlepszych form współzawodnictwa. Ponad to zajęcia ruchowe sprzyjają zachowaniu prawidłowej masy ciała.

Okres przedszkolny to czas aktywności i ruchu, dlatego nie warto hamować dzieci podczas biegania i redukować ich zapędów eksploracyjnych. To właśnie aktywność fizyczna daje maluchom okazję do doskonalenia się w zakresie motoryki, dzięki czemu nabierają one większej świadomości własnego ciała.

Rozwój psychiczny dziecka w środowisku rodzinnym

Rodzina jest pierwszym środowiskiem wychowawczym dla dziecka. To w niej dziecko uczy się budowania prawidłowych relacji, rozwiązywania napięć emocjonalnych, zdobywa nowe doświadczenia poprzez codzienne obserwacje. Tutaj tworzą się mechanizmy rozwoju psychicznego, które będą kształtować się na poszczególnych etapach rozwoju. Przyszły rodzic, który przygotowuje się do swojej „roli życia", powinien zgłębiać nie tylko ważne zagadnienia związane ze zdrowiem, ale i zwrócić uwagę na rozwój psychiczny dziecka. Dostępne są rozmaite publikacje na ten temat, które skutecznie rozwiewają wszelkie wątpliwości. To dobry sposób, aby zadbać o rozwój psychiczny dziecka od pierwszego miesiąca życia.

Zdrowie psychiczne dziecka zależy od wielu czynników

Jest wiele czynników, które mają wpływ na psychikę dziecka. Nawiązywanie relacji najpierw z rodziną, a później z rówieśnikami to podstawa. Codzienna dawka ruchu to kolejna istotna kwestia. Nie mniej ważne jest prawidłowe odżywianie, często pomijane w kontekście zdrowia psychicznego. Ewentualne bariery rozwojowe mogą być związane z błędami w żywieniu. Uważa się, że najwłaściwszym sposobem żywienia niemowląt jest pokarm matki. Przy zmianie sposobu karmienia skonsultuj się z lekarzem, szczególnie jeśli maluch wykazuje jakiekolwiek problemy towarzyszące jedzeniu. Ogólny rozwój, w tym zarówno fizyczny, jak i psychiczny, w dużej mierze zależy od tego, czy ma ono zapewnione wszystkie niezbędne składniki odżywcze.

Poczucie bezpieczeństwa wpływa na rozwój psychiczny dziecka

Poczucie bezpieczeństwa w środowisku rodzinnym to warunek prawidłowego rozwoju. Dotyczy to nie tylko bezpieczeństwa w sferze materialnej, ale i emocjonalnej. To istotne nie tylko dla nawiązywania relacji międzyludzkich, ale i radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Dziecko musi mieć świadomość, że bez względu na to, co dzieje się w szkole czy na podwórku, zawsze będzie mogło wrócić do domu pełnego zrozumienia i akceptacji. Rodzice powinni pomagać w rozładowywaniu napięć emocjonalnych, aby nie doprowadzić do ich eskalacji.

Dyskryminacja, odrzucenie, hejting

Zjawiska negatywne niestety zdarzają się nie tylko w dorosłym życiu, ale i na wczesnych etapach. Właściwie już w wieku przedszkolnym można spotkać się z sytuacjami, które budzą niepokoje rodziców i mają negatywny wpływ na rozwój dziecka.

Dziecko, które ma tego typu doświadczenia, z całą pewnością będzie dawać pewne objawy, chociaż niekiedy bywają one bardzo subtelne. Zadaniem rodzica jest możliwie jak najwcześniejsze rozpoznanie ich, konfrontując codzienne obserwacje i rozmawiając z dzieckiem. Pamiętaj, że zrozumienie, akceptacja i miłość są niezbędne, aby wspólnie z dzieckiem pomyślnie przejść wszelkie trudności i pomyślnie pokonać ewentualne bariery rozwojowe spowodowane zaburzonymi kontaktami z rówieśnikami.

Podsumowanie

  • W kontekście zagadnień związanych z rozwojem psychicznym dziecka podkreślić należy, że proces ten jest bardzo indywidualną sprawą. Skoki rozwojowe wiążą się z szybkim zdobywaniem nowych umiejętności, jednak u jednych maluchów mogą trwać kilka dni, a u innych nawet kilka tygodni.
  • Wraz z rozwojem psychicznym dzieci rozwijają się również ich kompetencje społeczne. Zadaniem rodziców jest przedstawienie odpowiednich wzorców niezbędnych dziecku do kontaktów z rówieśnikami, które mają bezpośredni wpływ na jego rozwój psychospołeczny.
  • Omawiając problemy towarzyszące jedzeniu, należy podkreślić, że jest to istotny element zdrowia fizycznego, nierozerwalnie związanego z rozwojem psychicznym.